เคยสงสัยไหมว่า เวลาได้ยินข่าวหุ้นพูดถึง “SET50” มันคืออะไรกันแน่? แล้วทำไมใครๆ ถึงต้องคอยจับตาดูอยู่ตลอดเวลา? วันนี้ในฐานะคอลัมนิสต์การเงินที่ชอบเรื่องยากให้เป็นเรื่องง่าย จะพาไปทำความรู้จักกับ “ดัชนี SET50” ที่เปรียบเสมือนดาวเด่นตัวพ่อในตลาดหุ้นไทยกันแบบหมดเปลือก รับรองว่าอ่านจบแล้วจะร้องอ๋อ!
ลองนึกภาพตามง่ายๆ นะครับ ตลาดหุ้นไทยก็เหมือนห้างสรรพสินค้าขนาดใหญ่ที่มีร้านค้า (บริษัทจดทะเบียน) เป็นร้อยๆ ร้าน แต่ในบรรดาร้านค้าทั้งหมดเนี่ย มันจะมีอยู่ 50 ร้านที่เป็นพี่ใหญ่ มีคนเข้าเยอะ (สภาพคล่องสูง) แล้วก็ยอดขายดี๊ดี (มูลค่าตลาดใหญ่) นี่แหละครับคือที่มาของ “SET50” หรือชื่อเต็มๆ ว่า ดัชนีราคาหุ้น SET50 (SET50 Index) มันคือดัชนีที่รวมเอาหุ้นของ 50 บริษัทที่เข้าเกณฑ์ทั้งใหญ่และสภาพคล่องสูงที่สุดในตลาดหลักทรัพย์ฯ บ้านเรานั่นเอง
แล้ว set 50 คืออะไรในมุมของการใช้งานจริง? มันก็เหมือนเป็น “เทอร์โมมิเตอร์” หรือ “เข็มทิศ” บอกทิศทางของหุ้นกลุ่มบริษัทขนาดใหญ่ ถ้า SET50 ปรับตัวขึ้น ก็พอจะบอกได้ว่าหุ้นพี่เบิ้มทั้งหลายกำลังไปได้สวย ตลาดโดยรวมก็มีแนวโน้มคึกคัก แต่ถ้า SET50 ปรับตัวลง ก็อาจจะส่งสัญญาณว่ากลุ่มหุ้นใหญ่กำลังเผชิญแรงกดดัน ซึ่งข้อมูลพวกนี้เป็นประโยชน์มากๆ สำหรับนักลงทุนในการประเมินสถานการณ์และตัดสินใจว่าจะซื้อ จะขาย หรือจะรอดูไปก่อน
จริงๆ แล้วดัชนี set 50 คืออะไรในเชิงเทคนิค? เขาไม่ได้เอามูลค่าหุ้น 50 ตัวมารวมกันตรงๆ นะครับ วิธีคำนวณเขาซับซ้อนกว่านั้นนิดหน่อย โดยจะใช้วิธีถ่วงน้ำหนักด้วยมูลค่าหลักทรัพย์ตามราคาตลาด (Market Capitalization Weight) พูดง่ายๆ คือ หุ้นตัวไหนที่บริษัทใหญ่ มีมูลค่าตลาดเยอะๆ ก็จะมีผลต่อการเปลี่ยนแปลงของดัชนี SET50 มากกว่าหุ้นตัวเล็กกว่าใน 50 ตัวนี้ เปรียบเหมือนนักร้องนำที่เสียงดังกว่าในวงนั่นแหละครับ และเพื่อความทันสมัย ปัจจุบันตลาดหลักทรัพย์ฯ ยังมีดัชนีที่เรียกว่า SET50FF (SET50 Free Float Adjusted Index) ซึ่งปรับปรุงให้สะท้อนสภาพตลาดได้แม่นยำขึ้นไปอีก โดยคำนวณจากมูลค่าตลาดที่ปรับด้วยสัดส่วนหุ้นที่คนทั่วไปซื้อขายได้จริงๆ (Free Float) ไม่นับรวมหุ้นที่ผู้บริหารหรือผู้ถือหุ้นใหญ่ถืออยู่เยอะๆ ซึ่งรายชื่อหุ้นใน SET50 ก็มีการปรับปรุงทุกๆ 6 เดือนด้วยนะ เพื่อให้มั่นใจว่ามันยังคงเป็น 50 ตัวที่ใหญ่และสภาพคล่องสูงสุดอยู่เสมอ
นอกจาก SET50 แล้ว เราอาจจะเคยได้ยินชื่อ “SET100” ด้วยใช่ไหมครับ? set 50 คืออะไรเทียบกับ SET100 ล่ะ? ง่ายๆ เลย SET100 ก็คือดัชนีที่ขยายขอบเขตจาก SET50 ออกไปอีกหน่อย โดยรวมเอาหุ้น 100 ตัวแรกที่มีมูลค่าตลาดสูงและมีสภาพคล่องดี ซึ่งแน่นอนว่า 50 ตัวใน SET50 ก็จะอยู่ใน SET100 ด้วย ถ้ามอง SET50 เป็นทีมฟุตบอลตัวจริง 50 คนแรก SET100 ก็เหมือนทีมตัวจริงรวมกับตัวสำรองอีก 50 คนที่ฟอร์มดี ก็จะมีความหลากหลายมากกว่า เหมาะสำหรับนักลงทุนที่ต้องการกระจายความเสี่ยงไปยังหุ้นขนาดรองลงมาหน่อย แต่ก็ยังอยู่ในกลุ่มใหญ่และมีสภาพคล่องสูงอยู่ครับ
ที่น่าสนใจคือ ดัชนี set 50 คืออะไรในแง่ของ “สินค้า” ที่เราลงทุนได้? ไม่ใช่แค่ดูเป็นตัวเลขเฉยๆ นะครับ เพราะ SET50 นี่แหละเป็นดัชนีอ้างอิงสำหรับผลิตภัณฑ์ทางการเงินยอดฮิตหลายตัวเลย
* **กองทุนรวมดัชนี SET50 (SET50 Index Fund):** อันนี้ง่ายสุดและเหมาะกับมือใหม่มากๆ เหมือนเราเอาเงินไปให้ผู้จัดการกองทุน แล้วเขาจะเอาไปซื้อหุ้นทั้ง 50 ตัวในสัดส่วนใกล้เคียงกับ SET50 ผลตอบแทนก็จะวิ่งตามดัชนีไป ข้อดีคือค่าธรรมเนียมมักจะถูกกว่ากองทุนหุ้นทั่วไป เหมาะกับการลงทุนระยะยาวสะสมความมั่งคั่ง แถมยังมีกองทุน SET50 หลายกองที่เป็นแบบ SSF หรือ RMF ให้ลดหย่อนภาษีได้อีกด้วยนะ
* **SET50 Index Futures (สัญญาซื้อขายล่วงหน้าอ้างอิงดัชนี SET50):** อันนี้เริ่มแอดวานซ์ขึ้นมาหน่อย เป็นสัญญาที่เราตกลงจะซื้อหรือขายดัชนี SET50 ที่ราคาและวันหมดอายุในอนาคต ข้อดีคือใช้เงินวางประกันน้อยแต่คุมสัญญาใหญ่ได้ (มีอัตราทด หรือ Leverage) ทำให้เก็งกำไรได้ทั้งขาขึ้นและขาลง แต่ความเสี่ยงก็สูงตามอัตราทดไปด้วย เหมาะกับคนที่มีความรู้และเข้าใจการบริหารความเสี่ยง
* **SET50 Index Options (สัญญาออปชันอ้างอิงดัชนี SET50):** ตัวนี้ซับซ้อนขึ้นไปอีกระดับ เป็นสัญญาที่ให้สิทธิเราที่จะซื้อหรือขายดัชนี SET50 ที่ราคาที่กำหนดภายในระยะเวลาหนึ่ง แต่ไม่ใช่ข้อบังคับนะ ข้อดีคือเราสามารถสร้างกลยุทธ์การลงทุนที่หลากหลายได้ตามสถานการณ์ตลาด ทั้งขาขึ้น ขาลง หรือตลาด Sideway และความเสี่ยงสูงสุดจะจำกัดอยู่ที่เงินที่เราจ่ายไปเพื่อซื้อสัญญานี้ (เรียกว่า ค่าพรีเมียม) เหมาะกับคนที่เข้าใจกลยุทธ์ซับซ้อนและใช้ในการบริหารพอร์ต
สรุปง่ายๆ อีกครั้งว่า set 50 คืออะไร? มันคือดัชนีที่รวมหุ้น 50 บริษัทที่ใหญ่ที่สุดและมีสภาพคล่องสูงสุดในตลาดหุ้นไทย เป็นเครื่องมือสำคัญที่นักลงทุนใช้ติดตามภาพรวมและทิศทางของตลาดหุ้นกลุ่มขนาดใหญ่ และยังเป็นดัชนีอ้างอิงสำหรับผลิตภัณฑ์ทางการเงินหลากหลายรูปแบบ ตั้งแต่กองทุนรวมที่เหมาะกับมือใหม่และคนลงทุนระยะยาว ไปจนถึงสัญญา Futures และ Options ที่เหมาะกับนักลงทุนที่มีประสบการณ์และรับความเสี่ยงได้สูงขึ้น
**⚠️ ข้อควรจำที่สำคัญมากๆ นะครับ** ข้อมูลเกี่ยวกับดัชนี SET50 หรือผลิตภัณฑ์ที่เกี่ยวข้องที่เราได้เห็น ไม่ว่าจากตลาดหลักทรัพย์แห่งประเทศไทยเอง หรือจากบทวิเคราะห์ของบริษัทหลักทรัพย์ต่างๆ มีวัตถุประสงค์เพื่อให้ข้อมูลเพื่อการศึกษาและการตัดสินใจลงทุนเท่านั้น ไม่ได้เป็นการรับประกันผลตอบแทนหรือความถูกต้องครบถ้วนสมบูรณ์ และที่สำคัญที่สุดคือ **การลงทุนมีความเสี่ยง!** ผู้ลงทุนควรศึกษาข้อมูลของผลิตภัณฑ์ให้เข้าใจอย่างถ่องแท้ก่อนตัดสินใจลงทุน และควรลงทุนในวงเงินที่รับความเสี่ยงจากการขาดทุนได้นะครับ ถ้าเพิ่งเริ่มต้นและอยากลงทุนตาม SET50 จริงๆ การมองหากองทุนรวมดัชนี SET50 ก่อนอาจจะเป็นทางเลือกที่เข้าใจง่ายและเหมาะกับคุณมากกว่าครับ
